کم خبر/ توافق هسته ای ایران مهمتر از نمادی از تروریستی بودن است.

به گزارش کم خبر به نقل از foreignpolicy، طی چند هفته گذشته، دیپلمات‌ها از اعلام احیای توافق هسته‌ای ایران به اینکه موضوع کاملاً نامشخص است تغییر نظر داده اند. مذاکرات در وین تقریبا یک سال پیش آغاز شد، اما زمان نیز از دیدگاه غرب بسیار مهم است: در کمتر از یک ماه، ایران می‌تواند اورانیوم با قابلیت ساخت بمب هسته‌ای در اختیار داشته باشد. اما ایران که این مزیت خود را احساس می‌کند، در آخرین لحظه وارد مذاکرات می‌شود.پس از آن زمان ایالات متحده دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا در سال 2018 به طور یکجانبه از توافق خارج شد و ایران غنی سازی اورانیوم تا 60 درصد را آغاز کرد که نزدیک به آستانه 90 درصدی لازم برای سلاح های هسته ای است. ایران اکنون موافقت کرده است که غنی سازی اورانیوم خود را به 3.67 درصد کاهش دهد، همانطور که در توافق اولیه تعیین شده بود.ایران به نوبه خود از ایالات متحده خواسته بود که رسماً اعلام کند که دولت های آینده ایالات متحده به توافق پایبند خواهند بود، اما این درخواست رد شد. با توجه به مخالفت جمهوری خواهان، ایرانیان نسبت به دوام این توافق احساس نگرانی می کردند. مایک پنس، معاون رئیس‌جمهور سابق آمریکا گفته است که اگر و زمانی که جمهوری‌خواهان به کاخ سفید بازگردند، توافق احیا شده توسط جمهوری‌خواهان از بین خواهد رفت. با این حال، بنا بر گزارش‌ها، ایران با توافقی ظاهری آرام شده است که به آن اجازه می‌دهد از نابودی کامل سانتریفیوژهای پیشرفته‌اش اجتناب کند (اگرچه هنوز مشخص نیست که آیا ایران این سانتریفیوژها را جدا می‌کند یا نهدم و یا حتی آنها را برای نگهداری به کشور ثالثی می‌فرستد).به نظر می رسید همه چیز حل شده است اما پس از آن، ایران با درخواست این که تا زمانی که ایالات متحده با حذف سپاه پاسداران انقلاب اسلامی (سپاه پاسداران انقلاب اسلامی) از فهرست سازمان تروریستی خارجی (FTO) وزارت امور خارجه موافقت نکند، شرایط کمی تغییر کرد. دلایل زیادی برای سرسختی دیپلماتیک ایران وجود دارد - اما با توجه به شرایط حساس، این امتیازی است که ایالات متحده باید آماده دادن آن باشد.ایران در ابتدا تاکید کرده بود که موضوعات غیرهسته ای نباید در مذاکراتی که برای احیای توافق هسته ای است، گنجانده شود. دولت بایدن موافقت کرد که هم تجاوز منطقه‌ای ایران از طریق شبه‌نظامیان مختلف و هم برنامه موشک‌های بالستیک این کشور را از مذاکرات کنار بگذارد. متحدان واشنگتن در خاورمیانه از این تصمیم عمیقاً ناراحت شدند. اگر واشنگتن عنوان تروریستی سپاه را بردارد، آن را بزرگترین توهین به همه متهدان تعبیر خواهند کرد.هفته گذشته، ایالات متحده تحریم‌های جدیدی را علیه نهادهای مرتبط با برنامه موشک‌های بالستیک ایران اعمال کرد تا نگرانی‌های متحدانش را کاهش دهد. علاوه بر این، رابرت مالی، فرستاده ویژه آمریکا در امور ایران و آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه، تاکید کردند که صرف نظر از نامگذاری تروریستی سپاه پاسداران، ایالات متحده همچنان با آن به عنوان یک نهاد غیرقانونی رفتار خواهد کرد و مجموعه ای از تحریم ها علیه این گروه باقی خواهد ماند که مانع از انجام تجارت در خارج از کشور می شود.

این گروه در واقع از سال 2007 با انواع تحریم ها مواجه شده است که تجارت و بانک های آمریکایی را از تعامل با سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و نهادهای وابسته مسدود می کند. سپاه تنها در سال 2019 تحت کمپین فشار حداکثری ترامپ به فهرست FTO اضافه شد، اما این تأثیر محدودی بر توانایی‌های سپاه پاسداران انقلاب اسلامی برای  تاثیر در منطقه داشته است. این گروه به حمایت از نیروهای نیابتی خود در لبنان، سوریه، عراق و یمن ادامه داده است و با وجود نامگذاری تروریستی، آزادانه در منطقه عمل کرده است.با توجه به فشارهای خارجی و داخلی به نفع باقی ماندن سپاه در لیست تروریستی، حذف این سازمان از فهرست انتخاب جذابی برای هیچ رئیس جمهور آمریکا نیست. اما برخورد با ایران هرگز انتخاب های خوشایند نبوده است. سوال این است که آیا مزایای توافق هسته ای جدید (قبل از دستیابی ایران به تولید اورانیوم کافی برای تولید بمب) بیشتر از هزینه های خروج سپاه از فهرست است؟

برخی کارشناسان معتقدند که از آنجایی که سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تحت تحریم های متعدد دیگر برنامه های تحریمی ایالات متحده باقی خواهد ماند، حذف آن از فهرست تروریستی امتیاز بزرگی از سوی دولت بایدن نیست. علی واعظ، مدیر پروژه ایران در گروه بین‌المللی گفت که نامگذاری تروریستی هیچ تأثیری در محدود کردن عملیات‌های این گروه در منطقه نداشته است.در عرض چند هفته، حملات مشکوک ایران علیه کشتیرانی تجاری انجام شد. یک پهپاد آمریکایی را سرنگون کرد و چند ماه بعد هم حمله آرامکوی سعودی. حملات مکرر علیه نیروهای آمریکایی در عراق.» «سخت است استدلال کنیم که این نامگذاری کاری برای کاهش نفوذ سپاه انجام داده است. در واقع، ما شاهد رشد آن بوده‌ایم.»گزارش ها حاکی از آن است که ایران اطمینان داده است که در ازای حذف سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به عنوان یک نهاد تروریستی، متعهد به کاهش تنش در منطقه خواهد شد. اما هیچ اطمینانی وجود ندارد که این وعده را دنبال کند، برخی دیگر توصیه می کنند که هرگونه تعهدی از سوی ایران باید علنی شود.«اگر حذف از فهرست به تعهدات جدید طرف ایرانی مرتبط است - برای مثال تأثیرگذاری بر زرادخانه موشکی، فعالیت‌های دریایی، یا رفتار منطقه‌ای آن‌ها - باید به وضوح مشخص شود و برای مردم افشا شود تا ایران هیچ گونه فضایی برای تفسیر نداشته باشد. فرزین ندیمی، یکی از همکاران موسسه واشنگتن می گوید: به نظر می رسد درخواست ایران برای حذف سپاه از فهرست بیشتر به تلاش ابراهیم رئیسی رئیس جمهور این کشور مربوط می شود. سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در سال 1358 به عنوان یگان مسلح انقلاب اسلامی تشکیل شد و وظیفه پاسداری از شخصیت دینی انقلاب را بر عهده داشت. این کشور در جنگ هشت ساله با عراق در دهه 1980 شرکت کرد.توجه به پشتوانه‌ای که سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران دارد، تصور اینکه تحریم‌ها چه نقشی می‌توانند در آسیب رساندن به آن داشته باشند، دشوار است. تنها راه برای تضعیف پایدار این گروه این است که میانه‌روهای ایرانی نفوذ بسیار بیشتری بر کل نظام سیاسی به دست آورند. دولت ایالات متحده نمی تواند برای دستیابی به این هدف در کوتاه مدت کاری انجام دهد و مطمئناً در چارچوب مذاکرات هسته ای نیست.

دعوا بر سر وضعیت سپاه همچنان ادامه دارد و هنوز مشخص نیست چه کسی اول کوتاه خواهد آمد. اما ممکن است عاقلانه تر نباشد که غرب تسلیم شود، زیرا زمان به نفع او نیست. اگر غرب دو هفته یا یک ماه دیگر به ایران اجازه دهد تا به پیشرفت خود در زمینه غنی‌سازی هسته‌ای ادامه دهد، می‌تواند توافق را به طور کامل لغو کند. می توان معمای تروریستی بودن سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را یک موضوع پوچ خلاصه کرد. این کمکی به ایالات متحده نمی کند و موضوع نیز به ایران آسیبی نمی رساند.