اعتماد/متن پیش رو در اعتماد منتشر شده و انتشار آن به معنای تایید تمام یا بخشی از آن نیست
محمدحسین لطفالهی/ تیمی از دموکراتهای مجلس نمایندگان امریکا که وظیفه تشریح دلایل و ارایه مستندات پیرامون نقش داشتن دونالد ترامپ، رییسجمهور پیشین امریکا در هجوم گروههای افراطی به ساختمان کنگره را برعهده داشتند، عصر روز پنجشنبه در حالی به کار خود در مجلس سنا پایان دادند که براساس پیشبینی قریب به اتفاق تحلیلگران در پایان دومین استیضاح چهل وپنجمین رییسجمهور امریکا در پی عدم همراهی بهانهجویانه جمهوریخواهان دونالد ترامپ بار دیگر تبرئه خواهد شد. براساس زمانبندی سنای امریکا به احتمال زیاد رایگیری نهایی درخصوص نتیجه استیضاح رییسجمهور پیشین امریکا روز شنبه به وقت محلی مشخص خواهد شد.سومین روز استیضاح دونالد ترامپ روز پنجشنبه در شرایطی برگزار شد که دموکراتها هر آنچه میتوانستند از مدارک و مستندات به میدان آوردند تا بتوانند تعدادی از جمهوریخواهان را راضی کنند علیه رییسجمهوری از حزب متبوع خود رای دهند و دونالد ترامپ را محکوم کنند. دموکراتها در این جلسه کوشیدند ثابت کنند، ترامپ تهدیدی علیه دموکراسی در امریکاست که اگر محکوم نشود میتواند بار دیگر ایالات متحده را تا آستانه سقوط پیش ببرد. جیمی راسکین، عضو دموکرات مجلس نمایندگان که مسوولیت مدیریت استیضاح و تشریح دلایل آن برای سناتورها را برعهده داشت در این باره گفت:«آیا کسی در اینجا وجود دارد که تصور کند اگر مجلس سنا اجازه دهد دونالد ترامپ یک بار دیگر به اتاق بیضی برود، او به اقدامات خشونت آمیز و توطئههایش برای پیشبرد امور پایان خواهد داد؟» او که میخواست نهایت اثرگذاری را روی سناتورهای حزب رقیب داشته باشد در ادامه تاکید کرد:«آیا شما میخواهید بر سر جان افسران پلیس قمار کنید؟ آیا شما میخواهید بر سر امنیت اعضای خانوادهتان قمار کنید؟ آیا شما تصمیم دارید بر سر آینده دموکراسی در ایالات متحده قمار کنید که حاضر به محکوم کردن ترامپ نیستید؟»
بهانه جمهوریخواهان برای مخالفتجمهوریخواهان بهرغم پذیرش اشتباهات رییسجمهور پیشین در ماجرای حمله به کنگره تاکید کردند که استیضاح رییسجمهوری که دیگر بر سر کار نیست، اقدام درستی نخواهد بود. سناتور مارکو روبیو از فلوریدا در این باره اظهار کرد:«کار مدیران استیضاح خوب بود. من فکر نمیکنم درباره وقایع صورت گرفته در آن روز و ماهیت آنچه در آن روز رخ داده است، حرف و بحثی باقی مانده باشد. مساله کلیدی برای من و شاید همه افرادی که مانند من فکر میکنند این است که آیا محاکمه و استیضاح کسی که دیگر در قدرت نیست اقدام درستی است؟ من فکر نمیکنم این کار درستی باشد و معتقدم این اقدام رویه بسیار خطرناکی ایجاد میکند.»در مقابل دموکراتها تصریح میکنند که این استیضاح نه بر پایه مجازات که بر پایه اعمال محدودیت آغاز شده و عدم امکان استفاده از بالاترین مجازات مندرج در قانون برای استیضاح یعنی «برکناری رییسجمهور» دلیلی برای نادیده گرفتن ضرورت ممانعت از بازگشت دوباره فردی «خطرناک» به قدرت نیست. تد لایو، عضو دموکرات مجلس نمایندگان از کالیفرنیا در پاسخ به این استدلال جمهوریخواهان این نکته را مطرح کرد که هراس اصلی او نه از پیروزی مجدد ترامپ که از شکست دوباره اوست. لایو گفت «من از شرکت دوباره دونالد ترامپ در انتخابات هراسی ندارم و نگران نیستم که او 4سال دیگر بخواهد یک بار دیگر شانس خود را امتحان کند، من نگرانم که او در انتخابات شرکت کند و یک بار دیگر شکست بخورد و دوباره کشور را دچار آشوب کند.» دیانا دیگیت، دیگر عضو دموکرات مجلس نمایندگان نیز که روز پنجشنبه فرصت یافت استدلال خود را نزد سناتورها مطرح کند با اشاره به بازداشت تعداد زیادی از مهاجمان به کنگره تاکید کرد: «بسیاری از کسانی که در ششم ژانویه به کنگره حمله کردند بازداشت شده و باید مسوولیت و عواقب رفتارهایشان را بپذیرند اما رییس آنها و کسی که همه آنها را تحریک کرده بود تا به مقابل کنگره بیایند هم باید تاوان کار خود را ببیند.»یکی دیگر از حواشی دادگاه سوم ترامپ، ملاقات 3 سناتور جمهوریخواه با وکلای ترامپ بود که پیش از شروع این جلسه رخ داد. «لیندسی گراهام»، «تد کروز» و «مایک لی» در این ملاقات حضور داشتهاند. «دیوید شوئن» یکی از وکلای ارشد ترامپ در توضیحی گفت آنها درباره رویه جلسه پیش رو به تبادلنظر پرداختند و چنین کاری بسیار عادی است.کروز نیز در این باره گفت این ملاقات فرصتی برای «تبادلنظر» درباره راهبرد حقوقی تیم وکلای ترامپ بود. او در پاسخ به اینکه آیا از عملکرد این تیم حقوقی رضایت دارد،گفت:«فکر میکنم نتیجه نهایی این دادگاه استیضاح برای همه کاملا شفاف است.» طیف گستردهای از سناتورهای جمهوریخواه و شخص ترامپ، عملکرد این تیم حقوقی در جلسه روز سهشنبه را ضعیف ارزیابی کرده بودند. به نوشته نشریه «نیوز ویک» ملاقات این سناتورها با تیم وکلای ترامپ میتواند ناقض سوگند آنها برای «داشتن موضع بیطرف» در استیضاح ترامپ باشد. از سوی دیگر گفته میشود، سناتورها به منزله هیات منصفه دادگاه ترامپ بوده و حق این کار را نداشتند. تد کروز در پاسخ به این ابهامات به مقالهای در روزنامه «واشنگتن پست» اشاره کرد که در آن نوشته شده، سناتورها در جلسه استیضاح حکم قاضی را داشته و هیات منصفه محسوب نمیشوند.
ناکامی در اقناع جمهوریخواهانبا اینکه دموکراتها امیدوار بودند بتوانند پس از ارایه مدارک و مستندات، جمهوریخواهان بسیاری را با خود همراه کنند اما در پایان جلسات روز پنجشنبه یعنی پیش از آغاز دفاعیات وکلای ترامپ در روز جمعه مشخص شد که آنها به این هدف خود دست نیافتهاند. به نوشته نیویورک تایمز جز تعدادی از جمهوریخواهان که از روز سهشنبه نشان داده بودند که احتمالا علیه ترامپ رای خواهند داد، باقی تغییری در نظراتشان به وجود نیامد تا همانطور که به نظر میآمد دستیابی به رای 17 جمهوریخواه برای محکوم کردن ترامپ همچنان دور از دسترس باشد. براساس گزارش این روزنامه هر چند جمهوریخواهان حاضر به دفاع از دونالد ترامپ و رفتارهایش در روز 6 ژانویه نیستند اما به دلیل ملاحظات حزبی نمیخواهند علیه او رای دهند و به همین علت نیز استیضاح رییسجمهوری که دورهاش به پایان رسیده را خلاف قانون اساسی توصیف میکنند.
دفاع وکلای ترامپواشنگتن پست در گزارشی نوشته است که نوع نگاه سناتورهای جمهوریخواه به این استیضاح نقشی مهم در رویکرد وکلای ترامپ خواهد داشت و نوع دفاع آنها در روز جمعه متاثر از همین موضوع بوده است. آنها چه در روز جمعه که دفاعی نسبتا طولانی داشتند و چه آنچه در روز شنبه مطرح خواهند کرد بر پایه این استدلال خواهد بود که استیضاح و محاکمه رییسجمهوری که دورهاش پایان یافته و امکان برکناری او وجود ندارد برخلاف قانون اساسی ایالات متحده بوده و رویهای نادرست است که میتواند آسیبهای زیادی را در آینده به دنبال داشته باشد. آنها همچنین تلاش داشتند تا بر پایه متمم اول قانون اساسی اعلام کنند که ترامپ مسوولیتی در قبال اعمال هوادارانش ندارد و نباید آنچه برخی از هوادارانش مرتکب شدهاند به پای او نوشت. جیمی راسکین هدایتکننده استیضاح در این باره معتقد است که «متمم اول قانون اساسی از هیچ کسی که رفتارهایی مشابه ترامپ انجام داده باشد، محافظت نخواهد کرد.» ادامه دفاعیات وکلای ترامپ بامداد شنبه انجام خواهد شد و اگر آنها از زمان محفوظ خود به طور کامل استفاده نکنند، سناتورها میتوانند طرح پرسشهای خود از استیضاحکنندگان و همچنین وکلا را آغاز کنند.رونمایی از خطری که پنس را تهدید میکرددر جریان تشریح مستندات علیه ترامپ توییتهای رییسجمهور امریکا پیرامون دعوت از مهاجمان برای حضور در اعتراضات ششم ژانویه و صحبت از ضرورت جلوگیری از تایید آرای الکترال بایدن موضوع مهمی بود اما دموکراتها فیلمی از لحظات حمله به کنگره منتشر کردند که بسیاری از موضوعات را تحت تاثیر خود قرار داد. در این فیلم مایک پنس، معاون اول رییسجمهور پیشین و رییس وقت مجلس سنا در حالی دیده میشود که فاصله کمی با اشغالگران کنگره دارد و تعدادی از معترضان با شعار «پنس را اعدام کنید» به دنبال او میگردند. سیانان براساس ویدیو منتشر شده از سوی نمایندگان کنگره نوشته است که در این تصاویر یک مامور امنیتی همراه معاون اول رییسجمهور امریکا بوده که وظیفه حمل کیف هستهای او را برعهده داشته و در صورتی که معترضان قادر بودند به این کیف دسترسی پیدا کنند، وضعیت خطرناکی پدید میآمد. به نوشته این شبکه خبری، ماموران امنیتی و سران ارشد پنتاگون اطلاع نداشتند که چنین تهدیدی معاون رییسجمهور را تهدید میکند و در جلسه تایید آرای الکترال کیف هستهای را به همراه خود برده است. یکی از مقامات پیشین پنتاگون درباره این تهدید میگوید:«به دلیل تدابیر امنیتی حتی اگر کیف به دست معترضان میافتاد این خطر وجود نداشت که یک شلیک ناخواسته هستهای اتفاق بیفتد اما خطر اصلی در آنجا بود که در صورت دستیابی معترضان به محتویات کیف آنها از سناریوهای هستهای طراحی شده و اهداف مشخص شده برای شلیک اطلاع مییافتند و کاملا محتمل بود که محتویات کیف را با تمام جهان به اشتراک بگذارند.»