آخرین اخبار و جدید ترین خبر های دنیا در کم خبر
صبح نو/متن پیش رو در صبح نو منتشر شده و انتشار آن به معنای تایید تمام یا بخشی از آن نیست
حنیف غفاری/ مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در آخرین مراحل مذاکرات وین و با ماموریتی کاملا مشخص، وارد میدان شده است! آنچه رافائل گروسی و همراهانش از آن تحت عنوان «ورود به هنگام به مذاکرات وین» نام می‌برند، در حقیقت تاکتیکی برای «افزایش دامنه دسترسی‌های آژانس» محسوب می‌شود و البته نباید تسلیم آن شد. اخیرا رافائل گروسی، در گفت‌وگو با فایننشال‌تایمز فعالیت‌های اتمی ایران را «بسیار نگران‌کننده» توصیف کرده است. مدیرکل آژانس در این‌باره تاکید کرده است:«غنی کردن [اورانیوم] به میزان ۶۰درصد از سوی یک کشور، مساله‌ای بسیار جدی است. تنها کشورهایی که سلاح اتمی دارند به این میزان از غنی‌سازی دست می‌زنند. ایران کاملا از «حق مطلق» توسعه برنامه هسته‌ای خود برخوردار است اما با تاکید می‌گوید که غنی‌سازی اورانیوم در این سطح «باید زیر نظر قرار گیرد.»
در نقد اظهارات گروسی، دو نکته مهم وجود دارد که نمی‌توان به‌سادگی از کنار آن گذشت؛ نخست اینکه آغاز رسمی غنی‌سازی 60درصدی از سوی ایران، پاسخی قاطعانه به اقدام رژیم‌صهیونیستی و انفعال آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ماجرای نطنز است. این اقدام از جنس «واکنش» است، نه «کنش». بااین‌حال گروسی در سخنان خود سعی دارد مقدمه‌ای به نام «خرابکاری دشمنان ایران در نطنز» را محو کرده و در مقابل، «آغاز غنی‌سازی 60درصدی از سوی ایران» را مصداق «خطرناک بودن برنامه هسته‌ای» کشورمان جلوه دهد. این رویکرد، بار دیگر نشان داد که گروسی و همراهانش اساسا کمترین اعتقادی به مبانی حقوقی و قواعد مندرج در اساسنامه سازمان بین‌المللی انرژی اتمی ندارند. دفاع از حقوق حقه اعضای آژانس، حداقلی‌ترین وظیفه‌ای است که آژانس آن را در قبال کشورمان به‌طور کامل فراموش کرده و در مقابل، به اهرم فشار و عاملی بازدارنده در تحقق فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای ایران تبدیل شده است. قطعا فراموش نکرده‌ایم که در سال گذشته و به سفارش مستقیم دولت ترامپ و کشورهای اروپایی، گروسی خود به اصلی‌ترین بانی صدور قطعنامه‌ای ضد ایرانی در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تبدیل شد.
نکته دوم اینکه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در آخرین مراحل مذاکرات وین، سعی دارد «بیشترین امتیاز» را درخصوص «احیای دسترسی‌ها» کسب کند. به عبارت بهتر، آژانس سعی دارد از این گلوگاه (احیای برجام) به‌مثابه یک فرصت جهت بسط قدرت مانور خود در ایران استفاده کند. در این میان، ایالات‌متحده آمریکا و اتحادیه اروپا نیز آژانس را درباره «نقش‌آفرینی هدفمند» در ادوار آخر مذاکرات وین ترغیب کرده‌اند. در این معادله، نباید آژانس را به‌عنوان یک نهاد یا سازمان حقوقی بین‌المللی مستقل در نظر گرفت. آنچه مسلم است اینکه آژانس در این پازل، حکم یکی از قطعات بازی مشترک واشنگتن و تروییکای اروپایی را دارد. تفکیک جایگاه و نقش آژانس از بازیگران غربی دخیل در مذاکرات وین، خطای محاسباتی و راهبردی اشتباهی است که دستگاه دیپلماسی و سیاست خارجی کشورمان نباید مرتکب آن شود.
