خراسان/ غذاهای هر جامعه‌ای رابطه بسیار تنگاتنگی با فرهنگ، جغرافیا، طبع و سلایق آن جامعه دارد. البته، با افزایش ارتباطات و رفت و آمد مردم جوامع مختلف باهم، یکی از موارد در تبادلات فرهنگی، خواسته یا ناخواسته، تأثیرپذیری یا تأثیرگذاری بر فرهنگ غذایی کشورهاست. در این بین، «پیتزا» یکی از پرطرفدارترین غذاهایی است که ایرانی‌ها از سال 1340، برای اولین‌بار، با شکل مدرن و امروزی‌اش آشنا شدند. اما شاید جالب باشد که بدانید، اگر به قرن‌ها قبل، یعنی به دوران حکمرانی اشکانیان برویم، متوجه خواهیم شد که پیتزا (البته به شکل آن زمانی خودش) از ایران به ایتالیا یا روم آن روز «صادر» شد و در سال 1340، کشور ما ظاهراً واردکننده غذایی بود که در حدود دوهزار سال قبل، آن را به مردم ایتالیا معرفی کرد.

گویا در جریان جنگ‌های ایران و روم، سربازان رومی، روش پخت نان گرد را که با پنیر و خرما همراه بود، از ایرانیان فرا گرفتند. سربازان ایرانی این نان را روی سپر‌های خودشان می‌پختند و ظاهراً خیلی خوشمزه درمی‌آمد؛ آن‌قدر که حتی بدخوراک‌ترین رومی هم نمی‌توانست به آن نه بگوید! با این‌حال، وقتی جد پیتزاهای ایتالیایی به این کشور حاشیه مدیترانه برده شد، مردم دست به فراوری و تغییر آن زدند. در روم، روغن زیتون به فراوانی یافت می‌شد و همین موضوع رومیان را به اضافه‌کردن روغن زیتون به پیتزا ترغیب کرد؛ اما این آغاز کار بود و به‌تدریج، مخلّفات دیگری را هم بر آن افزودند تا با گذشت زمانی طولانی، طعم امروزی آن به دست آید؛ تا «آقا داود»، مؤسس اولین پیتزافروشی ایران، یک‌شب به همراهی دوستش در یک کافه آلمانی، طعم پیتزای ایتالیایی را بچشد و آن را به همین شکل، در سال 1340، به ایرانیان عرضه کند. 

حمیدرضا حلاجیان